ปัจจัยสำคัญในการลดและป้องกันอุบัติเหตุทางถนน นอกจากการบังคับใช้กฎหมายอย่างเข้มงวด มากไปกว่านั้นคือการมีตัวบทกฎหมายที่มีประสิทธิภาพ และการผลัดดันเชิงนโยบายอย่างเป็นระบบ จากภาครัฐและหน่วยงานต่าง ๆ รวมถึงความร่วมมือจากภาคประชาสังคม
ระหว่างวันที่ 8-15 มิถุนายน 2568 คณะกรรมการพิจารณาศึกษาแนวทางการป้องกันอุบัติเหตุเพื่อสร้างความปลอดภัยทางถนน ของรัฐสภาไทย ได้เดินทางไปศึกษาดูงานของคณะกรรมการพิจารณาศึกษาแนวทางการป้องกันและลดอุบัติเหตุทางถนน รัฐสภา ณ สหราชอาณาจักร บริเตนใหญ่ และไอร์แลนด์เหนือ เป้าหมายหลักเพื่อศึกษาแนวทางบริหารจัดการด้านความปลอดภัยทางถนน จากประเทศที่มีผลงานโดดเด่นในการลดอุบัติเหตุ และการเสียชีวิตบนท้องถนนอย่างเป็นระบบและต่อเนื่อง

นายพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน’ รองประธานสภาผู้แทนราษฎรคนที่หนึ่ง ในฐานะประธานคณะกรรมการฯ เป็นหัวหน้าคณะศึกษาดูงานในครั้งนี้ ซึ่งนับเป็นโอกาสสำคัญในการเรียนรู้แนวทาง ที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับบริบทประเทศไทย ที่ยังเผชิญกับอัตราการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุทางถนนในระดับสูง โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ใช้รถจักรยานยนต์ และกลุ่มเปราะบางบนท้องถนน

สหราชอาณาจักร ถือเป็นต้นแบบที่ประสบความสำเร็จในการนำนโยบาย Vision Zero และ Safe System ไปสู่การปฏิบัติจริง โดยอาศัยความร่วมมือของหน่วยงานภาครัฐ องค์กรอิสระ และภาคประชาสังคม ในการบูรณากาการยุทธศาสตร์ด้านความปลอดภัยทางถนนอย่างมีประสิทธิภาพ
นพ.วิทยา ชาติบัญชาชัย’ ในฐานะประธานอนุกรรมการด้านวิชาการฯ และยังมีตำแหน่งเป็นประธานแผนงานสนับสนุนการป้องกันอุบัติเหตุจราจรระดับจังหวัด (สอจร.) ได้ร่วมเดินทางไปศึกษาดูงานในครั้งนี้ด้วย เล่าถึงโครงสร้างของ PACTS (Parliamentary Advisory Council for Transport Safety) ซึ่งเป็นกลไกของรัฐสภาสหราชอาณาจักร ที่ทำหน้าที่รวบวมข้อเสนอเชิงวิชาการ เพื่อสนับสนุนการออกกฎหมาย และนโยบายด้านความปลอดภัยทานถนนอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งเป็นต้นแบบของกลไกฝ่ายนิติบัญญัติด้านความปลอดภัยทางถนน

คณะดูงานได้มีโอกาสพบปะหารือ Mr. Barry Sherman, Mr. Dan Campbell, Mr. Andy MacNae ผู้บริหาร PACTS UK เพื่อศึกษาการทำงานเชิงระบบ PACTS-UK ก่อตั้งปี 1981 (44ปี) เป็นองค์กรอิสระ จดทะเบียนในรูปแบบมูลนิธิ มีภารกิจหลักคือการปกป้องชีวิตประชาชนจากอุบัติเหตุทางถนน ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมระหว่างรัฐสภา รัฐบาล และผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยทางถนน
PACTS UK มีสมาชิกจากกว่า 100 องค์กร ร่วมกันให้ข้อมูล ข้อเสนอเชิงวิชาการ และหลักฐานเชิงประจักษ์ ต่อสมาชิกรัฐสภา ในการกำหนดทิศทางนโยบาย และการออกกฎหมาย ที่ผ่านมามีบทบาทสำคัญในการปรับปรุง และผลักดันกฎหมายมากมายหลายฉบับ รวมถึงการเสนอแนะทิศทางนโยบาย บนพื้นฐานความคิด Safe System และวิสัยทัศน์ Safe Transport for all
นอกจากนี้ ยังมีคณะทำงานเฉพาะด้าน เช่น พฤติกรรมการใช้ถนน, การออกแบบมาตรฐานยานพาหนะ, สิ่งแวดล้อมและถนนด้วย
นพ.วิทยา มองว่าปัจจัยที่มีผลต่อความยิ่งยืนของ PACTS-UK คือการจัดตั้งเป็นองค์กรอิสระในรูปของมูลนิธิ ภายใต้การสนับสนุนของรัฐสภา
โอกาสนี้คณะดูงานยังได้พบปะกับ ‘นายณัฐพงศ์ สิทธิชัย’ รักษาการเอกอัครราชทูต ณ กรุงลอนดอน ซึ่งได้ให้ข้อสังเกตว่า ความสำเร็จในการจัดการปัญหาอุบัติเหตุทางถนนของอังกฤษ เกิดจากปัจจัยสำคัญคือการบังคับใช้กฎหมายที่เข้มข้น จริงจัง โดยนำเทคโนโลยี เช่นกล้อง CCTV, AI มาสนับสนุนการดำเนินงาน และในขณะเดียวกันประชาชนก็ให้ความร่วมมือปฏิบัติตามกฎหมาย ผ่านการรณรงค์ให้ประชาชนได้รับรู้อย่างกว้างขวาง และการให้การศึกษาแก่เด็ก เยาวชน และประชาชน

นายณัฐพงศ์ ยังได้เอ่ยถึงประเด็นต่าง ๆ ที่สถานทูต จะสามารถให้การสนับสนุนได้ โดยเฉพาะการประสานความร่วมมือกับรัฐบาลอังกฤษ ให้เกิดการดำเนินงานของคณะกรรมการฯ เพื่อการป้องกันอุบัติเหตุทางถนน เช่น การพัฒนาบุคลากร การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ การประชาสัมพันธ์ความนุ่งมั่นในการแก้ปัญหาอุบัติเหตุทางถนนของรัฐสภาไทย
#VisionZero #SafeSystem #PACTSUK
#รัฐสภาไทย #อุบัติเหตุทางถนน #ถนนปลอดภัย
#TRL #THEREDLINE #สสส #สอจร