14 พฤศจิกายน วันเบาหวานโลก ( World Diabetes Day )

      โรคเบาหวาน คือภาวะที่ร่างกายมีน้ำตาลในเลือดสูงกว่าปกติ เนื่องจากการขาดฮอร์โมนอินซูลิน (Insulin) หรือการดื้อต่อฮอร์โมนอินซูลิน ผู้ที่เป็นเบาหวานส่งนใหญ่จะพบว่าตับอ่อนผลิตอินซูลินได้น้อยหรือผลิตไม่ได้เลย บางรายอาจผลิตได้ปกติ เมื่อร่างกายขาดอินซูลินหรืออินซูลินทำหน้าที่ไม่ได้ น้ำตาลในเลือดจึงเข้าสู่เซลล์ต่าง ๆในร่างกายได้น้อยกว่าปกติ ส่งผลให้กระบวนการดูดซึมน้ำตาลในเลือดเพื่อนำมาใช้เป็นพลังงานของเซลล์ในร่างกายมีความผิดปกติ จนเกิดน้ำตาลสะสมในเลือดปริมาณมาก

อาการของโรคเบาหวาน

- ปัสสาวะบ่อยและมากกว่าปกติ

- กระหายน้ำ ต้องดื่มน้ำบ่อยๆ

- หิวบ่อย กินเยอะ กินจุบจิบระหว่างวัน

- เหนื่อยง่าย ไม่ค่อยมีแรง

- น้ำหนักลดลง กล้ามเนื้อฝ่อลีบ ไม่มีไขมัน

- สายตาพร่ามัว เห็นภาพไม่ชัด

- มีแผลเรื้อรัง บาดแผลหายยาก

- ชาปลายมือปลายเท้าและขา

สาเหตุของโรคเบาหวาน

โรคเบาหวานมีหลายประเภท โดยทั่วไปออกได้เป็น 4 ประเภท ได้แก่

เบาหวานประเภทที่ 1 (Type 1 Diabetes) เกิดจากตับอ่อนไม่สามารถผลิตฮอร์โมนอินซูลินได้ พบในเด็กหรือผู้ที่มีอายุน้อยส่วนใหญ่น้อยกว่า 30 ปี  ต้องรักษาด้วยการฉีดอินซูลิน

เบาหวานประเภทที่ 2 (Type 2 Diabetes) เกิดจากการที่ตับอ่อนผลิตฮอร์โมนอินซูลินได้ไม่เพียงพอต่อการใช้ หรือเกิดภาวะการดื้ออินซูลิน (Insulin Resistance) พบมากถึงประมาณร้อยละ 95-97 ของผู้เป็นเบาหวานในประเทศไทย ผู้เป็นส่วนใหญ่มักอ้วน อายุมากกว่า 40 ปี อาจรักษาได้ด้วยการควบคุมอาหารหรือยาเม็ดลดลดระดับน้ำตาล

เบาหวานขณะตั้งครรภ์ (Gestational Diabetes) ซึ่งเป็นโรคเบาหวานที่พัฒนาขึ้นระหว่างการตั้งครรภ์จากการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน โดยที่ผู้ป่วยไม่เคยมีประวัติเป็นโรคเบาหวานมาก่อนตั้งครรภ์ ส่วนใหญ่หลังคลอดมักจะพบว่าโรคเบาหวานจะหายไป

เบาหวานที่เกิดจากกรรมพันธุ์หรือแบบโมโนเจนิก (Monogenic Diabetes) และโรคเบาหวานจากสาเหตุอื่น ๆ เช่น ได้รับยาบางชนิดในกลุ่มสเตียรอยด์ หรือสารเคมี

วิธีป้องกันโรคเบาหวาน

- รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ เน้นผัก ผลไม้ อาหารที่มีกากใย ควรทานให้ครบ 5 หมู่ สารอาหารครบถ้วนทุกมื้อ

- ระวังระดับน้ำตาลในเลือดและคอเลสเตอรอล พยายามให้อยู่ในเกณฑ์ที่ปกติ

- หมั่นออกกำลังกายสม่ำเสมอทุกวัน ไม่จำเป็นต้องออกกกำลังหายหนักมาก ให้ออกเบาๆ เช่น เดินเร็ว วิ่งเบาๆ แกว่งแขน หรือกีฬาในร่ม เช่น แบดมินตัน ปิงปอง

- เลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์และสูบบุหรี่

ที่มา : โรงพยาบาลกรุงเทพ