หลาย ๆ คนที่จำเป็นต้องกินยาทั้งก่อน หรือหลังมื้ออาหารเพื่อความสะดวกและป้องกันการลืมกินยาจึงมักจะแกะยาออกมาจากแผง แล้วบรรจุใส่ภาชนะเพื่อเตรียมกินยาตามเวลา จนในบางครั้งก็เกิดความสงสัยขึ้นมาว่าการกระทำแบบนี้จะเสี่ยงทำให้ยาเสื่อมสภาพ และทำให้ประสิทธิภาพในการรักษาของยาลดลงหรือไม่? ด้วยความห่วงใยจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) จึงได้ออกมาอธิบายสร้างความเข้าใจที่ถูกต้อง
แกะยาออกจากแผงเตรียมใช้ “เสี่ยงยาเสื่อม”
การบรรจุยาไว้ในบรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสมเป็นข้อปฏิบัติมาตรฐานที่ตำรายาได้กำหนดไว้ เพื่อรักษาคุณภาพของยา สำหรับการออกแบบและเลือกบรรจุภัณฑ์สำหรับยาของบริษัทผู้ผลิตยานั้น จะเลือกบรรจุภัณฑ์ที่เหมาะสมโดยต้องมีความสามารถในการปกป้องยาจากปัจจัยที่มีผลต่อการเสื่อมสภาพของยาได้ เช่น อากาศ อุณหภูมิ ความชื้น แสง เป็นต้น
ซึ่งจะเห็นว่าภาชนะบรรจุช่วยให้ยาคงสภาพตลอดอายุยา ทำให้มั่นใจได้ว่าเมื่อกินยาเข้าไปยาจะคงมีประสิทธิภาพรักษาได้อยู่ ดังนั้น การแกะยาออกมาจากแผงยาแล้วแบ่งใส่ไว้ในภาชนะใหม่ย่อมมีผลทำให้ยาเสื่อมสภาพได้ แนะนำให้แกะยาออกมาเมื่อถึงเวลาใช้ยาเท่านั้น
สังเกตลักษณะภายนอกของเม็ดยาก่อนกินทุกครั้ง
เพื่อความปลอดภัยในการกินยาควรสังเกตลักษณะภายนอกของเม็ดยาก่อนกินทุกครั้ง ว่ามีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมหรือไม่ เช่น สี กลิ่นเปลี่ยนแปลงไป หรือมีจุดดำเกิดขึ้นหรือไม่ หากสี กลิ่น หรือลักษณะเม็ดยาเปลี่ยนแปลงไป แนะนำให้หลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ และรีบนำยาไปปรึกษาแพทย์หรือเภสัชกรทันที
ใครที่ติดนิสัยแกะยาออกจากแผงแล้วบรรจุใส่ภาชนะเพื่อเตรียมกินตามเวลาหลังจากนี้คงจะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมอย่างที่สุด และควรสังเกตลักษณะภายนอกของเม็ดก่อนกินทุกครั้ง เพื่อความปลอดภัยในการใช้งานช่วยให้ยาออกฤทธิ์รักษาโรคเต็มประสิทธิภาพ
ข้อมูล : สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)