สถานการณ์แพร่ระบาดโควิด-19 ในอ.แม่สอดจ.ตาก ล่าสุด รพ.แม่สอด ปรับมาตรการเข้าเยี่ยมและเฝ้าผู้ป่วย กำหนดเวลาเยี่ยมผู้ป่วยวันละ 1 ครั้ง เวลา 11.00-13.00 น. สำหรับผู้มีประวัติการเดินทางมาจากพื้นที่เสี่ยง (จ.สมุทรสาคร กรุงเทพมหานคร ปทุมธานี สมุทรสงคราม) หรือพักอาศัยในพื้นที่เสี่ยง อ.แม่สอด จ.ตาก (ชุมชนอันซอร์ ท่าจักรยานคลัง 9 ตลาดพาเจริญ ตลาดศรีมอย) รพ. ของดเข้าเยี่ยมและเฝ้าผู้ป่วยโดยเด็ดขาด ตั้งแต่วันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2564 เป็นต้นไป
ขณะเดียวกันเรื่องราวของคลัสเตอร์ตลาดกลางแม่สอด ล่าสุด เพจ หมอแม่สอด ได้โพสต์ข้อความว่า สามารถปิดการแพร่ระบาดเป็นกลุ่มก้อน จากตลาดศรีมอยและตลาดพาเจริญ หลังพบพยาบาล รพ.แม่สอดติดเชื้อ จากผู้ป่วยสูงอายุหรือ คุณตา ที่เข้ามารับการรักษาในรพ.ด้วยเรื่องอื่น จากการติดตาม พบว่า ครอบครัวใหญ่ที่อยู่ด้วยกันกับคุณตา มีผู้ติดเชื้อเฉพาะที่ยังแอคทีฟ (เพิ่งเป็นสดๆ) ณ เวลาตรวจ 11 คน เราขยายผลตรวจแอนติบอดี้ (ตรวจภูมิ ถ้าภูมิขึ้นคร่าวๆ คือติดแล้วหายแล้ว) พบอีก 2 คน ซึ่งน่าจะเป็นผู้ป่วยที่ “เก่าแก่” ที่สุดในครอบครัว โดยผู้ป่วยทั้งสองรายไม่ได้ไปไหน อยู่แต่ในไทยแน่นอน การติดเชื้อจึงน่าจะเกิดในไทยใกล้ๆ นี้ จากนั้น ได้สืบสวนต่อไป พบว่าทั้งคู่เชื่อมโยงกับ 2 ตลาดที่เป็นจุดที่มีผู้คนเข้าออกมาก เราปิดตลาดตรวจหาเชื้อ ตรวจไปทั้งหมดทั้งสิ้น 3,212 คนและพบติดเชื้อจำนวน 36 คน จากนั้น จึงพบความเชื่อมโยง ทุกคน กระจายตัวอยู่รอบห้องน้ำของตลาด หรือมีประวัติการใช้ห้องน้ำชัดเจน ทั้งยังมีครอบครัวของคนเฝ้าห้องน้ำร่วมอยู่ด้วย
ทีมงานจึงลงสำรวจห้องน้ำและพฤติกรรมการใช้ห้องน้ำพบว่าจุดล้างมือของห้องน้ำไม่เหมาะสม เมื่อคนเข้าห้องน้ำก็ไม่ค่อยล้างมือ โดยทางการแพทย์แล้ว นี่ถือเป็นจุดสำคัญที่สุดจุดหนึ่ง ทีมงานได้แจ้งกับทางผู้จัดการตลาดแล้ว คาดว่าจะมีการปรับปรุงให้ดีขึ้นในเร็วๆ นี้ อย่างไรก็ตาม เราพบอย่างชัดเจนเลยว่า ในกลุ่มคนที่เคร่งครัดกับการสวมแมสก์ล้างมือ แม้จะใช้ห้องน้ำหรือใกล้ชิดกับคนไข้ “กลับไม่มีใครติดเลยสักคนเดียว” จากนั้นเรายังไม่หยุด เราตามผู้ป่วยทุกคนต่อไปที่บ้านของเขา พบว่า ครอบครัวของคนในตลาด มีส่วนหนึ่งอาศัยในเขตไม่แออัด จำนวนนี้ “ไม่มีใครติดเชื้อเลย” (สอดคล้องกับสิ่งที่เราพบที่ตลาด ถ้ายกการ์ดเจอคนไข้ก็ไม่ติด)
อย่างไรก็ตามมีผู้ป่วยสองรายที่อาศัยในห้องแถวซึ่งค่อนข้างแออัดในชุมชนอันซอร์ ห้องแถวแห่งนี้มีคนอยู่ 19 คน ด้วยสภาพแวดล้อมที่จำกัดจำเขี่ย การอยู่อาศัยเช่นนี้มีสุขลักษณะที่ไม่ดีนัก เราจึงทำการขอตรวจทุกคน และพบว่าจาก 19 คนนี้ มีติดเชื้อถึง 13 คน (ถ้ารวมผู้ป่วยที่เจอตอนแรก 2 คน คือ 15 ใน 19 คน) ซึ่งถือเป็นร้อยละที่สูงมากๆ ทำให้เราเริ่มสงสัยกลับไปว่า หรือแท้จริงแล้วมีอีกกลุ่มก้อนการระบาดในอันซอร์ จึงขอปูพรมตรวจทันที จากประชากรที่อยู่ในวงต้องสงสัย 454 คน เราตรวจทุกคนและพบอีก 14 คน เราจึงทำการปิดชุมชนอันซอร์ทันที และตามจาก 27 คน (13+14) ไปยังทุกคนที่พวกเขามีปฏิสัมพันธ์ด้วย ไม่พบว่ามีการติดเชื้อเพิ่มเติม เว้นกรณีซุ้มไก่ ซึ่งจะนำไก่มาประชันความงามกัน มีลักษณะไม่สวมแมสก์ไม่ล้างมือ ขณะมีกิจกรรม จึงพบคนติดต่อจากซุ้มไก่ 2 คน เราได้ตามต่อไปยังคนใกล้ชิดของทั้งคู่ โชคดีที่คนรอบข้างของพวกเขายกการ์ด จึงไม่มีการติดต่อต่อ
ดังนั้นจะเห็นได้ชัดเจนมากว่า สิ่งสำคัญไม่ใช่สถานที่ แต่คือ “พฤติกรรมของผู้คน”การสวมแมสก์ ล้างมือ รักษาระยะห่าง ยังคงเป็นสิ่งสำคัญ และเป็นหัวใจของการควบคุมการระบาด โจทย์สำคัญของเมืองแม่สอดในตอนนี้คือ การทำอย่างไรให้ทุกคนสามารถดำรงชีวิตอย่างถูกสุขลักษณะได้ เข้าถึงน้ำสะอาด เข้าถึงหน้ากากอนามัย เข้าถึงความรู้ตามควร ไม่เกี่ยงเชื้อชาติ ศาสนา หรือสถานะการเงิน
เพจหมอแม่สอด ยังป.ล.สำหรับญาติของคุณตาท่านแรกที่จะไปเยี่ยมคนที่อุ้มเปี้ยม ทางปกครองอุ้มเปี้ยมสกัดได้ก่อนเข้าเขต ในอุ้มเปี้ยมจึงยังเป็นเขตปกติ
ป.ล.2 ชื่นชมทางผู้นำศาสนานะคะ ที่ได้มีการงดการละหมาดรวมกันไว้ก่อนแล้ว เมื่อไม่มีการรวมกลุ่มกัน จึงควบคุมการระบาดได้ง่ายขึ้นมากค่ะ ส่วนเรื่องถัดไปจะมาเล่าคลัสเตอร์คลังสินค้า
CR:เพจ หมอแม่สอด