นักวิชาการ ยกญี่ปุ่นตัวอย่าง ลดอุบัติเหตุได้5แสนครั้งต่อปี

การจัดการปัญหาการจราจรในประเทศไทย เพื่อรับมือกับอุบัติเหตุ นพ.ธนะพงศ์ จินวงษ์ ผู้จัดการศูนย์วิชาการเพื่อความปลอดภัยทางถนน ยกตัวอย่างเปรียบเทียบสถานการณ์ของอุบัติเหตุทางน้ำ ทางบก ทางอากาศว่า มีการจัดการกับปัญหาต่างกัน โดยยกตัวอย่างการเกิดอุบัติเหตุทางน้ำกับเรือโดยสารที่ให้บริการในคลองแสนแสบ เมื่อเกิดเหตุมีการสั่งให้หยุดการให้บริการทั้งหมดเพื่อตรวจสอบ หรือกรณีเกิดอุบัติเหตุกับบริษัทการบิน มีการสั่งหยุดให้บริการ พร้อมทำการสืบสวนสอบสวน

ขณะที่ล่าสุดเกิดเหตุระทึกรถโดยสารปรับอากาศ สาย 40 ไฟไหม้บริเวณแยกเอกมัย หากลงไปทบทวนดูจะพบว่า ปอ.40 เคยเกิดเหตุไฟไหม้กับรถรุ่นเดียวกัน ปัญหาคือ ทำไมยังเกิดเหตุซ้ำๆ ย้อนดูข้อมูลจะพบว่าในรอบ 5 ปี เกิดเหตุแบบนี้เกือบ 10 คัน ข่าวออกว่าไฟฟ้าลัดวงจร แต่สาเหตุจริงๆ คืออะไร เป็นที่ มาตรฐานของรถ หรือการบำรุงรักษาไม่สม่ำเสมอหรือไม่ สำหรับกรณีนี้ เป็นเจ้าของย่อยมีรถร่วม 20-25 คัน รถคันนี้ตรวจสภาพเมื่อเดือนกรกฎาคม 2560 แต่ทำไมยังวิ่งให้บริการได้ ทำให้เราต้องมีสถาบันกำกับการจัดการเพื่อหาสาเหตุ เป็นการตอบคำถามว่า ทำไมเราต้องมีเรื่องนี้

ดร.สุเมธ องกิตติกุล ผู้อำนวยการวิจัยด้านนโยบายการขนส่งและโลจิสติกส์ สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทย ระบุว่า บทบาทของสถาบันต้องส่งเสริมให้เข้าใจวัฒนธรรม ส่งเสริมสนับสนุนร่วมดำเนินการความปลอดภัยทุกภาคส่วน สนับสนุนเทคโนโลยีวิจัย มีกลไกการเฝ้าระวัง ติดตามสืบค้นการเกิดสาเหตุอุบัติเหตุ เผยแพร่สู่สาธารณะ สถาบันต้องช่วยติดตามประเมินผล กระบวนการต้องทำอย่างไร ให้สัมฤทธิ์ผลมากขึ้น ต้องมีการบริหารคล่องตัว มีความรับผิดชอบที่น่าเชื่อถือได้ จะเป็นรูปแบบองค์กรมหาชน หรือ แบบใด ต้องมีการพัฒนาบุคลากรในองค์กรที่ชัดเจน 

นอกจากนี้ยังมีการถอดบทเรียนญี่ปุ่น โดย ดร.เตือนใจ ฟูกูดะ เลขาธิการสมาคมวิจัยวิทยาการขนส่งแห่งเอเชีย (ATRANS) ยกตัวอย่างการตื่นตัวและบริหารจัดการด้านการป้องกันอุบัติเหตุของประเทศญี่ปุ่น ว่ามีการดำเนินงานมาตั้งแต่หลังสงครามโลกครั้งที่ 2 จบลง มีแผนแม่บทฉบับแรก ปี 1971 จัดตั้งคณะทำงานเกี่ยวกับการจราจร ใช้มาถึง 1979 มีประธาน คือ สำนักคณะรัฐมนตรี ทำหน้าที่แทนนายกรัฐมนตรี ทำงานแบบสหสาขาวิชาชีพ ซึ่งคนญี่ปุ่นยังมองว่า ไม่ว่าคุณจะเป็นคนเก่งขนาดไหน ก็ยังต้องเรียนรู้เกี่ยวกับการจราจร ให้ความรู้ก่อนการบังคับใช้กฎหมาย เช่น การสอบใบอนุญาตขับขี่ ส่งเสริมการใช้ยานพาหนะปลอดภัย ส่งเสริมการกู้ชีพ ระบบขนส่งอัจฉริยะ โดยญี่ปุ่นมี หน่วยงานทำการศึกษาควบคู่กับการทำงานสืบสวนด้านอุบัติเหตุ เป็นผู้ทำวิเคราะห์วิจัย เก็บรวบรวมข้อมูลอุบัติเหตุทั่วไป และอุบัติเหตุเพื่อวิเคราะห์เชิงลึก มีการรายงานทุก 3 เดือน การผสมผสานความปลอดภัยเชิงวิชาการเพื่อให้แผนแม่บทถูกนำมาใช้ เพราะจะทำให้เกิดการปฏิบัติทั่วประเทศ มีเป้าหมายสูงสุดคือ ให้ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่ปลอดภัยที่สุดในโลก ลดการเกิดอุบัติเหตุให้ต่ำกว่า 5 แสนครั้งต่อปี