ยูเครนและรัสเซีย ลงนามข้อตกลงเปิดท่าเรือ ส่งออกธัญพืชทางทะเลดำอีกครั้ง

          ยูเครน รัสเซีย ตุรกี และสหประชาชาติลงนามใน “ข้อริเริ่มทะเลดำ” (Black Sea Initiative) ที่ถูกเรียกว่า "กระจกเงา" เพื่อให้ยูเครนสามารถกลับมาส่งออกธัญพืชหลายล้านตันผ่านทะเลดำซึ่งหยุดชะงักนับตั้งแต่กองทัพรัสเซียบุกรุกเมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ และมีการเจรจานานกว่า 2 เดือน

          นายอันโตนิโอ กูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ กล่าวว่า ทั้ง 2 ประเทศสามารถก้าวข้ามความแตกต่างเพื่อนำไปสู่ข้อริเริ่มเพื่อประโยชน์ส่วนรวม ซึ่งเขายอมรับด้วยว่าข้อตกลงสำหรับโลกในครั้งนี้ ไม่ได้เป็นการบรรลุข้อตกลงได้โดยง่าย

          ยูเครนเป็นผู้ส่งออกธัญพืชรายใหญ่ แต่มีธัญพืชราว 20 ล้านตันติดอยู่ที่ไซโลและในเรือสินค้าที่อยู่ในทะเลดำ แต่ที่ผ่านมายูเครนปฏิเสธที่จะลงนามในข้อตกลงโดยตรงกับรัสเซีย ซึ่งประธานาธิบดี โวโลดิมีร์ เซเลนสกี แห่งยูเครนเตือนว่า หากมีการกระทำที่เป็นการยั่วยุ ยูเครนก็จะมีการตอบโต้ทางทหารในทันที ทั้งในการเข้าร่วมในการลงนามที่อิสตันบูล ตุรกี ในครั้งนี้ ผู้แทนของทั้ง 2 ฝ่ายยังไม่ได้นั่งร่วมโต๊ะเดียวกัน โดยนายเซอร์เก ชอยกู รัฐมนตรีกลาโหมของรัสเซียลงนามในข้อตกลงก่อน จากนั้น นายโอเลคซานเดอร์ คูบราคอฟ รัฐมนตรีโครงสร้างพื้นฐานของยูเครนจึงลงนามร่วมด้วยนายฮูลูซิ อะการ์ รัฐมนตรีกลาโหมตุรกี และนายกูเตอร์เรส เลขาธิการสหประชาชาติ ฯ ร่วมลงนาม ขณะที่ประธานาธิบดี เรเจป ไตยิป แอร์โดอัน ของตุรกี เป็นสักขีพยาน

          ข้อตกลงฉบับนี้ มีกรอบเวลาบังคับใช้ในเบื้องต้นคือ 120 วัน สามารถต่ออายุการทำงานได้หากทั้ง 2 ฝ่ายเห็นพ้อง โดยจะมีการจัดตั้งศูนย์ประสานงานและตรวจสอบในอิสตันบูล มีเจ้าหน้าที่ของสหประชาชาติ ตุรกี รัสเซีย และยูเครนเป็นเจ้าหน้าที่

          นายชอยกู กล่าวก่อนการลงนามว่า ผลของข้อตกลงฉบับนี้ นอกจากจะเป็นการเริ่มต้นการส่งออกธัญพืชของยูเครน ยังนำไปสู่การส่งออกสินค้าเกษตรและปุ๋ยจากท่าเรือรัสเซีย

          รัสเซียเป็นอีกประเทศส่งออกธัญพืชรายใหญ่ และเป็นผู้ผลิตปุ๋ยรายใหญ่ที่สุดของโลก ราคาปุ๋ยในตลาดโลกเพิ่มขึ้นสองเท่านับตั้งแต่สงครามเริ่มขึ้น ส่งผลให้ราคาผลผลิตทางเกษตรเพิ่มสูงขึ้นตามไปด้วย

          สาระสำคัญของข้อตกลงคือ การเปิดท่าเรือเมืองโอเดสซา เชอร์โนมอร์กส์ และยุซนี เรือของยูเครนจะนำทางเรือบรรทุกสินค้าผ่านทะเลดำในเขตน่านน้ำของยูเครนเพื่อหลีกเลี่ยงทุ่นระเบิดที่กองทัพยูเครนวางไว้ ขณะที่ตุรกีที่ได้รับการสนับสนุนจากสหประชาชาติจะตรวจสอบเรือที่นำเข้าสินค้าไปยังท่าเรือของยูเครน เพื่อบรรเทาความกังวลของรัสเซียว่าจะมีการลักลอบขนอาวุธไปให้กับยูเครน ซึ่งในเวลาเดียวกัน การส่งออกธัญพืชและปุ๋ยของรัสเซียผ่านทะเลดำจะได้รับการอำนวยความสะดวก

          รายงานการลงนามในข้อตกลงส่งออกธัญพืชจากทะเลดำในครั้งนี้ ทำให้ราคาข้าวสาลีลดลงร้อยละ 2

          ที่ผ่านมารัสเซียปฏิเสธรายงานของกลุ่มประเทศตะวันตกเรื่องการวางทุ่นระเบิดและการปิดล้อมทะเลดำ โดยชี้แจงว่า ยูเครนคือฝ่ายที่วางทุ่นระเบิดในทะเล และชาติตะวันตกออกมาตรการเพื่อชะลอการส่งออกของรัสเซีย ซึ่งนายชอยกู รัฐมนตรีกลาโหมรัสเซีย กล่าววิจารณ์สื่อของชาติตะวันตกว่า ตั้งข้อกล่าวหารัสเซียโดยไม่มีเหตุผลอย่างสิ้นเชิง

          ในขณะเดียวกัน ประธานาธิบดีแอร์โดอันของตุรกี ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการเจรจา กล่าวว่า เขาหวังว่าข้อตกลงนี้อาจเป็นก้าวแรกในการยุติสงคราม

....

#ข้อริเริ่มทะเลดำ

#ยูเครน

#รัสเซีย