ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา หัวหน้าศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวถึง สถานการณ์ผลข้างเคียงจากวัคซีนซิโนแวค ว่าจากการประเมินผู้ป่วยโดยละเอียดของอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญทางสมองที่พบและตรวจรักษาผู้ป่วย ที่เป็นเจ้าหน้าที่ สาธารณสุข ทั้งหมอ พยาบาล ทั้งที่ ระยอง 7 คน อุบลราชธานี 1 คน และที่ รพ.สมเด็จ ศรีราชา 1 คน ตั้งแต่ 3 เม.ย.67 และมีผู้เชี่ยวชาญทางสมอง (3 คน) ทางโรคเลือด โรคติดเชื้อ ของรพ.จุฬา และจากสถาบันประสาท รับทราบขัอมูลอย่างละเอียดและร่วมวิเคราะห์สาเหตุ (และมีรายงานจากที่ลำปาง อีก 7 คน จากผู้เชี่ยวชาญศัลยกรรมประสาท รพ.สงขลา อีก 1 คน จากผู้เชี่ยวชาญทางสมอง และอีก 1 คน จาก รพ.เอกชน ในกทม.และอีก 1 คน จากโรงเรียนแพทย์) อายุน้อย ส่วนมาก 20 -30ปี และมีที่อายุ 40-50กว่า
1.ไม่เป็นอาการของfunctional neurologic disorder โดยเด็ดขาด อันที่เกิดจากความแปรปรวนจิตอารมณ์ และออกมาทางกาย ทั้งนี้ ไม่มีหลักฐานตรง และแวดล้อมที่ทำให้เป็นเช่นนั้น รวมทั้งการคาดเดาว่าเป็น “อุปาทาน”
2. อาการที่เป็น แขนขาอ่อนแรง ชาครึ่งซีก ถึงบางรายขยับไม่ได้ การมองเห็นผิดปกติหนึ่งข้างหรือครึ่งซีกของทั้ง2 ตา (homonymous hemianopsia) จากความผิดปกติของจอรับภาพ สมองท้ายทอย
3.บางคน ร่วมกับ ปวดหัวท้ายทอยอย่างรุนแรง และ/หรือ เจ็บหน้าอก ชาที่ขาสองข้าง และความดันสูงผิดปกติ ผื่นขึ้น
4.อาการเกิดขึ้นในระยะนาที-ชั่วโมง หลังฉีดยา ปฎิเสธไม่ได้ถึงความเกี่ยวข้อง และเป็นอาการเข้ากับความผิดปกติของหลอดเลือดสมอง และมีการให้ยาละลายลิ่มเลือด rTPA อย่างน้อย 6 คน และอาการดีขึ้น แต่มี ที่กลับเป็นใหม่ ข้างเดิมอีก 2 สัปดาห์
ไม่มีภาวะอื่นๆ ที่อธิบายอาการทางหลอดเลือดนี้ได้ ทั้งหัวใจเต้นผิดปกติ การใช้ฮอร์โมนซึ่งมี 1 คน และรายอื่นหยุดไปนานมาก หรือมะเร็งที่สงบมานานหลายปี
5.ไม่พบความผิดปกติในการตรวจคอมพิวเตอร์ CT หรือ MRI และเมื่อร่วมกับลักษณะเฉียบพลัน อาจชี้ถึงการที่เส้นเลือดสมองหดตัวเฉียบพลัน ซึ่งถ้าแก้ไขไม่ทัน อาจทำความเสียหายถาวรได้จากหลอดเลือดตันทำให้เลือดไม่ไปสมองส่วนนั้นๆ
ซึ่งทางผู้เชี่ยวชาญ หลายท่านตั้งประเด็นดังกล่าว และแนะนำยาขยายหลอดเลือด เหมือนภาวะที่รู้จักกันดี ทางตา vasospastic amaurosis fugax และ reversible cerebral vasoconstriction syndrome" (RCVS) ซึ่งมีลักษณะทับซ้อนกับ PRES posterior reversible encephalopathy syndrome และผนังหลอดเลือดในระยะต่อมารั่ว มีสมองบวม โดยที่ RCVS การตรวจ คอมพิวเตอร์สมองและหลอดเลือด อาจปกติได้ถึงร้อยละ 70 แล้วแต่ระยะเวลา และความรุนแรง ถ้าเนื้อสมองยังไม่ตาย
6.คล้ายมีความสัมพันธ์กับล็อตของวัคซีน โดยที่ไม่ใช่ทุกหลอดทำให้เกิดอาการ ในแต่ละกล่องมีหลายหลอด ซึ่งหลักการเพื่อความปลอดภัยสูงสุดจำต้องหยุดใช้วัคซีนในล็อตนั้นก่อนจนกว่าจะทำการสรุปสาเหตุได้ และต้องติดต่อผู้ผลิตให้ตรวจสอบโดยด่วน
7.การฉีดวัคซีนคงต้องกระทำต่อไปรีบด่วนและรอบคอบ เตรียมการแก้ภาวะ ตั้งแต่แพ้ความดันตก ช็อก หลอดลมตีบ ไปจนถึง อาการทางสมองที่อาจมีหัวใจร่วม ตั้งแต่หลังฉีด 30 นาที และให้คำแนะนำเมื่อกลับบ้านจนถึง 24 ชม.
8.คอยติดตามระยะกลาง ของผลข้างเคียง จาก 1-4 สัปดาห์ อาจเกิดได้ ในระบบต่างๆ
ทั้งนี้ ดูเหมือน วัคซีนแต่ละชนิด เช่น astra zeneca และ mRNA จะเป็น VITT vaccine induced thrombotic thrombocytopenia ลิ่มเลือด และเกร็ดเลือดต่ำ (sinovac อาจเกี่ยวกับลิ่มเลือดอุดตันที่ปอดอีก 1 คน) โรงพยาบาลต่างๆ ได้รายงานตั้งแต่วันแรกของผู้ป่วยทุกคนที่มีอาการทั้งสิ้น
CR:เฟซบุ๊ก ศ.นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา