5 เกณฑ์ด้านสาธารณสุข ที่ทุกตลาดต้องมีก่อนจัดตั้งเป็นตลาดได้

         จากกระแสข่าว ‘ป้าทุบรถ’ ที่เริ่มจากเหตุการณ์ที่มีคุณป้า 2 คน ใช้ขวานและท่อนเหล็กทุบรถปิคอัพที่จอดขวางอยู่หน้าบ้าน ภายในหมู่บ้านเสรีวิลล่า จนเรื่องขยายกลายเป็น ‘ความทุกข์ของป้าที่ถูกตลาดล้อมบ้านนาน 10 ปี’ โดยมีตลาดละแวกใกล้เคียงถึง 4 แห่ง ที่ไม่ผ่านเกณฑ์ด้านสาธารณสุข จึงยังไม่ได้รับใบอนุญาต และอยู่ระหว่างการฟ้องร้องในชั้นศาล วันนี้ JS100 จึงจะพามาดูกันว่า การจัดตั้งตลาดแบบที่ ‘ถูกเกณฑ์ด้านสาธารณสุข’ เนี่ย ต้องมีองค์ประกอบอะไรบ้าง ตามมาอ่านกัน

ภาพจาก : 99percentinvisible

1. ที่ตั้ง และ ตัวอาคาร

         ต้องตั้งอยู่ห่างจากแหล่งที่ก่อให้เกิดมลพิษ โรงเลี้ยงสัตว์ ที่กำจัดสิ่งปฏิกูลหรือขยะมูลฝอยไม่น้อยกว่า 100 เมตร เพื่อป้องกันอันตรายต่อสุขภาพอนามัย ส่วนตัวอาคารจะต้องสร้างด้วยวัสดุที่ถาวร มั่นคง หลังคาต้องเป็นวัสดุทนไฟ มีความสูงเหมาะกับการระบายอากาศ มีปริมาณแสงเพียงพอ สามารถทำความสะอาดได้ง่าย ถนนรอบอาคารตลาดจะต้องกว้างไม่น้อยกว่า 4 เมตร มีทางเดินภายในอาคารกว้างไม่น้อยกว่า 2 เมตร มีที่จอดรถ และพื้นที่เพียงพอสำหรับการขนถ่ายสินค้า ที่สำคัญต้องมีระบบป้องกันอัคคีภัยด้วย

ภาพจาก : yingcharoen

2. แผงจำหน่ายสินค้า

         จะต้องทำด้วยวัสดุถาวร เรียบ มีความลาดเอียง และทำความสะอาดได้ง่าย ไม่มีน้ำขัง มีความสูงจากพื้น 60 เซนติเมตร มีพื้นที่ไม่น้อย 1.5 ตารางเมตร สามารถเข้าออกได้สะดวก มีที่นั่งสำหรับผู้ขายของแยกต่างหากจากแผง และต้องมีที่จัดเก็บสินค้า วัสดุอุปกรณ์เป็นระเบียบเรียบร้อย ไม่เกะกะหรือกีดขวางทางเดิน

ภาพจาก : radionz 

3. ระบบน้ำประปา และระบบระบายน้ำเสีย

         ตลาดจะต้องมีน้ำสะอาดเพียงพอสำหรับล้างสินค้า หรือล้างมือ โดยจะต้องวางท่อในลักษณะที่ปลอดภัย ไม่ปนเปื้อนจากน้ำที่สกปรก และไม่ติดหรือทับกับท่อระบายน้ำเสีย ควรจัดให้มีก๊อกน้ำประจำแผงจำหน่ายอาหารประเภทเนื้อสัตว์ชำแหละ และแผงจำหน่ายอาหารปรุงสำเร็จ หรือมีจุดล้างอาหารสดอย่างน้อย 1 จุด ต่อทุก 30 แผง ส่วนระบบระบายน้ำเสีย จะต้องมีรางระบายน้ำประเภทรางเปิด และมีตะแกรงเหล็กปิดสำหรับระบายน้ำรอบตลาด ทั้งนี้จะต้องมีตะแกรงดักขยะมูลฝอยและบ่อดักไข่มันเพื่อป้องกันท่ออุดตันด้วย

ภาพจาก : hueffmeiertrucking 

4. ที่รองรับขยะมูลฝอย

         ที่ทิ้งขยะต้องตั้งอยู่นอกตัวอาคารตลาด สามารถรองรับปริมาณขยะที่ทิ้งได้เพียงพอในแต่ละวันได้ ควรมีที่ปกปิดสามารถป้องกันสัตว์เข้าไปคุ้ยเขี่ย ไม่ควรปล่อยให้มีขยะตกหล่นบนพื้นตลาด หรือบริเวณแผงรางระบายน้ำ และควรหมั่นทำความสะอาดจุดทิ้งขยะอยู่เสมอเพื่อป้องกันกลิ่นไม่พึ่งประสงค์ไปรบกวนประชาชนที่อาศัยอยู่ใกล้เคียง 

ภาพจาก : luminamassage 

5. หมั่นทำความสะอาดเป็นประจำ

         เพื่อรักษาสุขอนามัยของผู้ค้าขาย และผู้ที่มาจับจ่ายสินค้า ควรมีการล้างทำความสะอาดตลาดเป็นประจำทุกวัน โดยเฉพาะแผงจำหน่ายอาหารสด และแผงจำหน่ายอาหารประเภทเนื้อสัตว์ชำแหละ ไม่ควรปล่อยให้น้ำหรือของเหลวไหลจากแผงลงพื้นตลาด และควรกำจัดสัตว์หรือแมลงที่เป็นพาหะนำโรคภายในบริเวณตลาดอย่างน้อยเดือนละ 1 ครั้ง